انواع میوه انجیر
انجیر از نظر رنگ میوه به انواع سیاه و زرد یا سفید تقسیم بندی میگردد. با این وجود شرح جزئیتر برخی از ارقام موجود بهصورت زیر میباشد.
انجیر کادوتا
گوشت بنفش رنگ و پوستی سبز رنگ دارند. این نوع از انجیر در میان تمام گونه های انجیر کمترین شیرینی را دارد.
شکل 1-انجیر کادوتا
انجیر کالیمیرنا ( Calimyrna)
پوست این نوع انجیر سبز مایل به زرد است و داخل آن، کهربایی است. این نوع از انجیر در مقایسه با انواع دیگر انجیر بزرگتر است و عطر و طعمی منحصر به فرد و قوی دارد.
شکل 2– انجیر کالیمیرنا
انجیر آدریاتیک – Adriatic
این انجیر پوست سبز روشنی دارد و داخل آن صورتی است. این انجیر سبک بوده و از آن به عنوان انجیر سفید هم یاد میشود. بسیار شیرین است و می تواند به عنوان یک دسر ساده میوه مصرف شود.
شکل 3– انجیر آدریاتیک
انواع نهال انجیر
نهال انجیر زرد
انجیر زرد درختی است با رشد و باروری زیاد، تاج مدور، رشد عمودی و شاخ و برگ متراکم. این درخت غالبا دارای ۳-۴ تنه اصلی است که شاخه های جدید آن به رنگ سبز پستهای است. میوهی این درخت، شیرین و پوست نازک و پرگوشت است و برای خشک کردن بسیار مناسب است. قند میوه ۲۳ درصد است و ترک خوردن آن جزو ویژگی های مطلوب آن به شمار میرود.
شکل 4– نهال انجیر زرد
نهال انجیر قهوه ای (Brown Turkey)
انجیر قهوهای یا براون ترکیه یکی از ارقام انجیر منحصر به فرد است که منشا آن کشور ترکیه است. این درخت در سال دو بار میوه میدهد. اولین محصول آن کوچک است و در اواخر بهار یا اوایل تابستان میرسد. دومین نوبت باردهی، در اوایل پاییز است و میوه آن به میزان قابل توجهی بزرگتر است. انجیر قهوهای یکی از شیرینترین و غنی ترین انجیرها در عطر و طعم است. برای بهره برداری بهتر از طعم شیرین این انجیر و جلوگیری از ترش شدن مزه آن، میوه انجیر قهوهای قبل از رسیدن کامل بر روی درخت برداشت می شود و به هر دو صورت خشک و تازه مصرف میشود.
انجیر قهوه ترکیه بهترین ویژگی های یک انجیر سنتی را دارد. سرمای زمستان اغلب سایر ارقام انجیر را ویران می کند. اما انجیر قهوهای تا دمای 15- درجه سانتیگراد را به خوبی تحمل میکند. این درخت تا ارتفاع ۸ متر رشد میکند و برای کنترل ارتفاع به سادگی می توان آن را هرس کرد. این گیاه خود گرده افشان است و نیاز به گرده افشان برای باردهی ندارد.
شکل 5– نهال انجیر قهوه ای
نهال انجیر سیاه
انجیر سیاه درختی است با رشد زیاد و تاج گسترده که باروری بسیار بالایی دارد. این درخت تنهی بسیار تیرهای دارد و به سرما مقاوم است.
میوهی این درخت زودرس است. انجیر سیاه آبدار بوده و مزهی ترش و شیرینی دارد. این انجیر پوستی نازک دارد و مناسب تازه خوری است اما برای خشک کردن مناسب نیست.
شکل 6– انجیر سیاه
نهال انجیر ببری (panache tiger)
انجیر ببری درختی است با رشد زیاد و باردهی متوسط که تاج گسترده و برگ های بزرگ پنج لبی دارد. انجیر ببری، درختی خود گرده افشان است و به ویژه برای مناطق دارای آب و هوای گرم مناسب است. محصول دهی این درخت در یک دوره طولانی از اوایل مرداد ماه تا اوایل آبان ماه میباشد. این درخت تا ارتفاع ۷ الی ۸ متر و قطر تقریبی ۱۰ تا ۱۲ متر میرسد و مقاومت آن به سرما تا ۱۰- درجه سانتیگراد را میباشد.
انجیر ببری نمونهای از زیبایی و طعم است. میوه سبز خوشمزه کوچک (و متوسط) با نوارهای ببری زرد رنگی که به شکل درخت زیبایی خاصی میبخشد. این میوههای شگفت انگیز، گوشتی قرمز رنگ دارند و بسیار خوشبو هستند. میوهی انجیر ببری اصلا شکاف نمیخورد و پوست آن از راس تا ته میوه به آسانی جدا میشود. گوشت میوه سفید رنگ و دیر رس است و طعم آن شیرین است. این انجیر برای مصرف تازه خوری و مربا مناسب است.
شکل 7– انجیر ببری
نهال انجیر آلما (Alma Fig)
درخت انجیر آلما یکی از ارقام اسلاح شده توسط آزمایشگاه کشاورزی دانشگاه تگزاس A & M است که در سال ۱۹۷۵ معرفی شد. این انجیر پوستی سبز رنگ دارد که در برخی ارقام هنگام رسیدن به رنگ طلایی- قهوهای با شکل گلابی در میآید. پالپ این انجیر بسیار غنی و شیرین است. در این رقم به دلیل بسته بودن میوه در قسمت چشم “آلما” که به طور طبیعی با یک قطره رزین مهر و موم شده است مشکلات آفات و حشرات و خراب شدن میوه وجود ندارد. این گونه در مناطق ساحلی تگزاس و همچنین جنوب مرکزی و جنوب تگزاس رشد خوبی دارد. این نوع انجیر (برای اینکه محصولات خوبی تولید کند) نیاز کمی به گرده افشان دارد. دارای رشد و باروری متوسط است و گسترش عمودی و برگ های بزرگ دارد. طعم میوهی این انجیر ترش و شیرین بوده و میزان قند آن بیست درصد است. میوه آلما نیز به صورت تازه خوری مصرف میشود.
شکل 8– انجیر آلما
نهال انجیر هاردی شیکاگو (Chicago Hardy Fig)
رقمی است با عملکرد بالا و رشد زیاد که خود گرده افشان است و منشاء آن آمریکاست. میوه ای با اندازهی متوسط، با رنگ قرمز (تا بنفش تیره) و شیرین و خوشمزه دارد. از زمان کاشت به خشکی متحمل است. این رقم در هوای سردتر میمیرد و بهار رشد خود را از سر میگیرد. در برابر گرمای تابستانه بسیار مقاوم است. این نوع نهال از سال های اول کاشت میوه میدهد. میوهی تولید شده روی شاخه های قدیمی تر در اوایل تابستان ظاهر میشود و میوهی تولید شده روی شاخه های جدید در اوایل پاییز ظاهر خواهد شد. این گیاه به خوبی در گلدان رشد می کند!
شکل 9– انجیر هاردی شیکاگو
نهال انجیر سان پدرو ( San Pedro figs)
رقم سان پدرو دو بار بار آوری دارد که محصول اول آن اهمیت بیشتری دارد. محصول دوم نیاز به گردهافشانی دارد زیرا گلهای درخت همه ماده بوده و در صورت عدم باروری ریزش میوه خواهد داشت. میوه این رقم در قسمت بالایی رنگ سبز و هرچه به سمت چشم میوه میرود به قرمز تیره میگراید. گوشت این میوه قرمز و شیرین است و مصرف تازه خوری دارد.
شکل 10– انجیر سان پدرو
نهال انجیر گلابی ( Ficus carica Lungo del Portogallo/ Ficus Carica Portogallo)
انجیر گلابی درختی است نسبتا کوچک (۲-۴ متر) با تاج بزرگ (تا ۵ متر) و شاخه های پیچ خورده، پوست صاف و خاکستری روشن. برگ های پنجهای بزرگ آن (۱۰-۲۰ سانتی متر)، چرمی و خشن است. برگ های این درخت اغلب اندازه کف دست، با 3 تا 5 پره و به رنگ سبز روشن هستند. گل های انجیر گلابی در یک گلرنگ سبز و گلابی شکل به اندازه ۱ سانتی متر شکل میگیرند. دوران گلدهی این رقم در سه فصل بهار، تابستان و پاییز است. میوه های این درخت به شکل گلابی با پوست صاف و به رنگ سبز- قرمز تیره هستند. انجیر گلابی میوهای آبدار است و شیرینی متعادلی دارد.
شکل 11– نهال انجیر گلابی
نهال انجیر ازمیر(Izmir)
منشا این نوع انجیر کشور ترکیه است. رشد و عملکلرد این درخت بسیار بالاست و به اندازه های بزرگ میرسد. درختان این گونه به رشد فوق العاده انبوه شهرت دارند. درخت های انجیر ازمیر شاخه های بزرگ، ضخیم و بلند تولید میکنند. با افزایش سن درخت رشد آن متوسط میشود. این انجیر محصول اصلی را بدون گرده افشان تولید میکند، اما همانند اکثر انجیرها، با گردهافشانی نتایج بسیار بهتری میدهد و میوهای بزرگتر، با طعم کاملا متفاوت و بسیار بهتر خواهد داشت. انجیر ازمیر در اولین برداشت کم بار است و گاها اولین محصول ندارد و اگر داشته باشد تعداد آن کم و بدون دانه است و قابل خوردن نیست. انجیر ازمیر به سرمای زمستان متحمل است و در بهار رشد خود را از سر میگیرد.
میوهی این انجیر دارای گوشت بسیار آبدار و شیرین است و شکفت های آن باعث شیرین شدن آن میشود. انجیر ازمیر طعمی متعادل، پوستی نرم و قابل خوردن دارد و نیازی به پوست کندن آن نیست.
از ارقام مهم انجیر ازمیر میتوان به کالی میرنا(callimyrna) در کالیفرنیا و رقم تساپلل (Tsaplele) در ترکیه نام برد.
شکل 12– انجیر ازمیری
نهال انجیر استهبان
درخت انجیر استهبان درختی است با برگ های زرد و پنجه ای برنگ سبز خاکستری که بلندی آن تا شش متر می رسد. این درخت در مناطق معتدل و گرمسیر کشت میشود. انجیر استهبان از سال چهارم شروع به میوه دادن میکند و تا سن بیست سالگی میوه میدهد. میوه این درخت بعد از رسیدن از رنگ سبز به زرد کمرنگ میگراید و اندازه آن متوسط و شیرین است. این رقم بیشترین سطح زیر کشت انجیر در استهبان را در بر میگیرد و برای خشکبار بسیار مناسب و متداول است. از این رقم به عنوان انجیر سفید نیز یاد میشود.
شکل 13– انجیر استهبان
نهال انجیر سه فصل
این انجیر تحمل سرما را دارد و معمولا در نواحی خنک میروید. میوه ی آن بزرگ و کشیده، دارای پوستی سبز رنگ و گوشتی قرمز رنگ است. از اوایل تابستان میوه های آن شروع به رسیدن کرده و این کار تا اواسط شهریور حتی پاییز ادامه دارد. در تابستان معمولا جوانه های ریز انجیر، میوه های نارس و گاها رسیده روی این درخت دیده میشود. میوه های رسیدهی این انجیر به رنگ سبز و سیاه و به بزرگی تخم مرغ است.
شکل 14– انجیر سه فصل
نهال انجیر گوش فیلی Roxburgh fig)یا (Elephant ear fig treeیا (Ficus auriculata)
منشا این انجیر آسیا (کشور نپال ) است. درخت این نوع انجیر برگ های گرد و بزرگی دارد، شاخه های انبوه دارد و میوهی آن به صورت خوشهای و با تعداد زیاد به شاخه ها چسبیده است. این درخت در مناطق گرمسیر رشد کرده و نیاز به نور زیاد خورشید دارد. میوه این درخت شیرین است و مصرف خوراکی دارد.
شکل 15– هال انجیر گوش فیلی